Khẳng định và phát huy vai trò của cơ quan dân cử

Nhìn lại chặng đường 5 năm qua, có thể nói nhiệm kỳ 2016 – 2021 đánh dấu nhiều đổi mới quan trọng, sâu rộng trong hoạt động của HĐND tỉnh với các nội dung thực hiện ngày càng đi vào chiều sâu; phương thức hoạt động được đổi mới; hiệu lực, hiệu quả hoạt động được nâng lên, phát huy vai trò là cơ quan đại biểu của nhân dân, làm cầu nối giữa Đảng với dân. Điều này đã được HĐND tỉnh nhìn nhận và báo cáo trước cử tri tại đợt tiếp xúc cuối cùng của nhiệm kỳ trước Kỳ họp thứ 12, HĐND khóa XI.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, 19 kỳ họp đã được HĐND tỉnh tổ chức, trong đó, 11 kỳ họp thường kỳ và 8 kỳ họp chuyên đề. Các kỳ họp được đổi mới theo hướng linh hoạt, sáng tạo, phát huy dân chủ, trí tuệ, tinh thần trách nhiệm của đại biểu. 283 nghị quyết được ban hành, trong đó có 133 nghị quyết quy phạm pháp luật; 47 nghị quyết về tổ chức, nhân sự; 103 nghị quyết khác. Các nghị quyết đã bao trùm và tác động tích cực đến tất cả các mặt của đời sống kinh tế - xã hội, tạo ra chuyển biến trong các thủ tục hành chính, thúc đẩy phát triển kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, an ninh, quốc phòng… Những quyết sách được thông qua và ban hành có ý nghĩa quan trọng, đảm bảo cụ thể hóa chủ trương, nghị quyết của Đảng; là cơ sở pháp lý để các ngành, cơ quan chức năng của tỉnh triển khai thực hiện, từ đó tạo đột phá và động lực cho sự phát triển trong từng giai đoạn và tương lai của tỉnh.

Các đại biểu biểu quyết tại một Kỳ họp HĐND tỉnh khóa XI. Ảnh: T.H

Cùng với sự đổi mới, nâng cao hiệu quả trong kỳ họp, dấu ấn hoạt động của HĐND tỉnh trong nhiệm kỳ này còn được thể hiện qua hoạt động khảo sát, giám sát. Theo thống kê, trong nhiệm kỳ, HĐND tỉnh, Thường trực và các Ban của HĐND tỉnh đã tiến hành giám sát 36 chuyên đề; 34 cuộc khảo sát để phục vụ cho công tác báo cáo, thẩm tra các nội dung trình kỳ họp và cung cấp thông tin để đại biểu thảo luận, quyết nghị các nội dung trình tại các kỳ họp. Hoạt động khảo sát, giám sát được đổi mới, tập trung vào nội dung trọng tâm, trọng điểm, lựa chọn những vấn đề được nhiều cử tri quan tâm và liên quan trực tiếp tới quyền, lợi ích của nhân dân.

Điểm mới trong hoạt động giám sát, khảo sát của nhiệm kỳ này đã được HĐND tỉnh chỉ ra là, Thường trực HĐND tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trong tỉnh lựa chọn chuyên đề giám sát, khảo sát tích hợp các cuộc giám sát, khảo sát chuyên đề của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND vào cùng một thời điểm, ở cùng một địa phương đã giúp tiết kiệm ngân sách, rút ngắn thời gian, giảm đáng kể các cuộc làm việc với cơ sở, ngành, địa phương và tránh sự trùng lặp về các nội dung giám sát... Đồng thời, bảo đảm chất lượng giám sát và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các đơn vị, địa phương trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao.

Song song với việc giám sát chuyên đề, hoạt động giám sát bằng hình thức chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp cũng được tăng cường với 79 ý kiến chất vấn của đại biểu HĐND tỉnh. Các nội dung chất vấn đều liên quan đến những vấn đề nổi cộm, bức xúc tại các địa phương và được cử tri quan tâm như công tác quản lý đất đai, quy hoạch, xây dựng, khai thác khoáng sản, bảo vệ môi trường, an sinh xã hội, phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn…Quá trình chất vấn đã làm rõ được trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trong công tác chỉ đạo, điều hành; đưa ra phương hướng thực hiện, khắc phục tồn tại nhằm đảm bảo hiệu quả triển khai thực hiện các nghị quyết HĐND tỉnh.

Việc thực hiện hiệu quả công tác giám sát giúp UBND các cấp và các cơ quan chức năng nắm bắt cụ thể hơn, hiểu rõ hơn các vấn đề; khẩn trương và trách nhiệm hơn trong việc giải quyết, trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri.

Tiếp xúc cử tri là một trong hoạt động quan trọng của HĐND. Trong nhiệm kỳ này, hoạt động tiếp xúc được tổ chức hiệu quả, hướng đến cơ sở và có sự đổi mới trong cách thức tiếp xúc. Đó là, HĐND tỉnh đã phối hợp HĐND các địa phương tổ chức tiếp xúc cử tri 2 cấp, 3 cấp đảm bảo tính hiệu quả, tiết kiệm và tạo thuận lợi cho người dân. Các đại biểu đã tập trung lắng nghe, thu thập, phản ánh trung thực các ý kiến, kiến nghị và nguyện vọng chính đáng của cử tri tới các cấp chính quyền, cơ quan chức năng, người có thẩm quyền; qua đó, thể hiện vai trò, tinh thần trách nhiệm của những người đại biểu đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân.

Nhiệm kỳ này, xuyên suốt quá trình hoạt động của mình, các đại biểu HĐND tỉnh đã thực sự “đóng tròn vai” người đại biểu của nhân dân với việc chú ý lắng nghe, phản ánh trung thực và thực hiện tốt sứ mệnh làm cầu nối giữa chính quyền với cử tri. Các đại biểu đã quan tâm đầu tư thời gian để nghiên cứu tài liệu, tìm hiểu vấn đề và tham gia ý kiến; tích cực, trách nhiệm trong quá trình thảo luận trước khi đưa ra quyết định về các vấn đề quan trọng của địa phương; thẳng thắn nêu lên những vấn đề trọng tâm, bức xúc trên các lĩnh vực đang được cử tri và dư luận quan tâm để chất vấn tại kỳ họp…Điều này đã được cử tri ghi nhận và đánh giá cao tại các Hội nghị tiếp xúc cử tri HĐND trước Kỳ họp 12, HĐND tỉnh khóa XI vừa qua.

Đành rằng vẫn còn những tồn tại, hạn chế, nhưng khách quan đánh giá, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021 đã có những chuyển biến rõ rệt. HĐND tỉnh đã khẳng định được vai trò, vị thế của cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương, trách nhiệm của đại biểu dân cử với cử tri; góp phần quan trọng vào việc hoàn thành các chỉ tiêu theo nghị quyết Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2015-2020 và các nhiệm vụ phát triển của tỉnh trong giai đoạn này.

Thùy Hương