Tọa đàm về Di tích lịch sử Ngục Kon Tum

Đến dự buổi Tọa đàm có các đồng chí: Nguyễn Văn Hùng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Văn Hòa - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Trần Thị Nga - Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Trần Đình Thành - Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.

Tham dự buổi tọa đàm còn có các đồng chí nguyên là lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ; các nhà khoa học, nhà sử học, nhà nghiên cứu văn hóa của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Viện lịch sử Đảng, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, Bảo tàng Xô Viết - Nghệ Tĩnh, Bảo tàng tỉnh Quảng Nam; lãnh đạo các sở, ngành, huyện, thành phố và thân nhân các cựu tù chính trị Ngục Kon Tum.

Quang cảnh buổi tọa đàm

Nhà ngục Kon Tum là nơi đày ải, giam giữ tù chính trị được lập sớm nhất ở khu vực Tây Nguyên và cũng là nơi giam giữ những người tù chính trị được xem là nguy hiểm nhất, với số lượng tù nhiều nhất và trong thời gian ngắn nhất (1930-1933) ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Nơi đây đã ra đời cơ sở Đảng đầu tiên của Kon Tum - Tây Nguyên vào tháng 9/1930, gọi là “Chi bộ Binh”.

Tại buổi tọa đàm, các đại biểu đã tập trung phân tích, thảo luận, đưa ra những luận cứ khoa học về các vấn đề: những ảnh hưởng to lớn của các sự kiện lịch sử đã diễn ra tại Nhà ngục Kon Tum đối với phong trào cách mạng khu vực miền Trung - Tây Nguyên và cả nước thời kỳ 1930-1945; công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử Nhà ngục Kon Tum sau gần 30 năm được xếp hạng là di tích quốc gia; làm rõ các vấn đề đối với giá trị, ý nghĩa lịch sử cũng như đưa ra một số giải pháp thực tiễn mang tính định hướng cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích Nhà ngục Kon Tum. Trên cơ sở đó, tiếp tục công tác bổ sung, hoàn thiện hồ sơ khoa học di tích lịch sử quốc gia Nhà ngục Kon Tum để đề nghị Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ xem xét xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt.

Phát biểu tại buổi tọa đàm, đồng chí Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh: Thời gian qua, các bộ ngành Trung ương, các địa phương, cơ quan, đơn vị, cá nhân liên quan quan tâm và hỗ trợ đáng kể cho tỉnh Kon Tum trong việc nghiên cứu, sưu tầm tư liệu và công tác đầu tư, tôn tạo di tích, đã đáp ứng yêu cầu bảo tồn và phát huy các giá trị của di tích; đáp ứng yêu cầu giáo dục truyền thống cách mạng và nhu cầu tìm hiểu của khách tham quan trong, ngoài tỉnh. Tuy nhiên, các tư liệu lịch sử về di tích Nhà ngục Kon Tum mới chỉ tập trung ở tập hồi ký của 2 tù chính trị Nhà ngục Kon Tum là Lê Văn Hiến, Ngô Đức Đệ và một số bài viết, công trình liên quan khác. Mặt khác, công tác tôn tạo di tích chỉ mới ở giai đoạn đầu với các hạng mục như: nhà trưng bày, nhà đón tiếp, tôn tạo hai ngôi mộ, sân lễ hội, tượng đài... Việc tôn tạo, phục dựng nguyên trạng di tích gốc vẫn là vấn đề trăn trở của Đảng bộ và nhân dân tỉnh Kon Tum.

Đồng chí Nguyễn Văn Hùng đề nghị trong thời gian tới, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu lịch sử và văn hóa tiếp tục nghiên cứu, phân tích kỹ lưỡng về những giá trị lịch sử của di tích một cách khoa học; nhận định toàn diện về ý nghĩa của các sự kiện lịch sử diễn ra tại Nhà ngục Kon Tum; vị trí, vai trò của Nhà ngục Kon Tum đối với phong trào cách mạng giải phóng dân tộc và trong công cuộc xây dựng, phát triển quê hương đất nước hiện nay; đề xuất các giải pháp thiết thực trong việc bảo tồn, trùng tu, tôn tạo di tích nhằm giúp tỉnh Kon Tum hoàn thiện Hồ sơ di tích, sớm trình Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch thẩm định trước khi tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định công nhận Di tích lịch sử Ngục Kon Tum là di tích cấp quốc gia đặc biệt.

Phát biểu kết luận buổi tọa đàm, đồng chí Nguyễn Văn Hòa yêu cầu Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tiếp thu đầy đủ, kịp thời biên tập thành tư liệu khoa học phục vụ cho công tác quản lý nhà nước đối với di tích lịch sử Nhà ngục Kon Tum; kịp thời bổ sung, kiện toàn hồ sơ khoa học, tham mưu UBND tỉnh đề nghị Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch trình Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích lịch sử Nhà ngục Kon Tum là di tích quốc gia đặc biệt; tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh các giải pháp đồng bộ, khả thi và hiệu quả trong công tác trùng tu, tôn tạo phát huy các giá trị của di tích lịch sử Nhà ngục Kon Tum trong thời gian đến.

Đồng chí Nguyễn Văn Hòa cũng mong muốn và đề nghị các nhà khoa học, nhà nghiên cứu tiếp tục hỗ trợ ngành Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum trong công tác trùng tu, bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị của di tích lịch sử; hỗ trợ trong việc nghiên cứu, sưu tầm tư liệu làm cơ sở kiện toàn hồ sơ khoa học đề nghị Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch trình Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích lịch sử Nhà ngục Kon Tum là di tích cấp quốc gia đặc biệt.

Tin, ảnh: Quang Định