Tìm hiểu văn kiện Đại hội XIII của Đảng: Nhân tố quyết định sự thành công của công cuộc đổi mới

Trong công cuộc đổi mới, Đảng ta luôn chú trọng, nhấn mạnh yêu cầu xây dựng Đảng ngang tầm nhiệm vụ của Đảng cầm quyền lãnh đạo nhân dân xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đại hội VI của Đảng đã nêu rõ, để bảo đảm cho Đảng làm tròn sứ mệnh lịch sử vẻ vang, vấn đề cấp bách là tăng cường sức chiến đấu, nâng cao năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện của Đảng; phải giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, không ngừng nâng cao phẩm chất, đạo đức cách mạng, thường xuyên tự phê bình và phê bình trong Đảng và trước quần chúng. Từ Đại hội VII đến Đại hội XII của Đảng, tư tưởng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định sự thành công của công cuộc đổi mới tiếp tục được khẳng định: “Nhân tố quyết định đem lại những thành tựu đổi mới là sự lãnh đạo kiên định, vững vàng của Đảng, tinh thần cách mạng và sự nỗ lực phấn đấu của toàn dân”, “… đường lối đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết định sự thành công của sự nghiệp đổi mới”. Muốn vậy, phải “… nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, không ngừng đổi mới hệ thống chính trị, xây dựng và từng bước hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm quyền lực thuộc về nhân dân”. Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), Đảng ta đã đúc kết những bài học kinh nghiệm lớn, trong đó nhấn mạnh bài học thứ năm: Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam.

Toàn cảnh Đại hội XIII của Đảng. Ảnh: TTXVN

Đến Đại hội XIII, ngay chủ đề Đại hội, Đảng đã xác định: "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa". Việc bổ sung "và hệ thống chính trị" để thành "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh" cùng với “tăng cường xây dựng Đảng về chính trị”, nhấn mạnh hơn so với nhiệm vụ “chú trọng xây dựng Đảng về chính trị” của Đại hội XII; “Nâng cao bản lĩnh, năng lực dự báo của Đảng trong hoạch định đường lối, chính sách phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu hướng phát triển của thời đại”, nhấn mạnh bản lĩnh, năng lực dự báo trong hoạch định đường lối và công tác chính trị tư tưởng của Đảng; “nâng tầm tư duy lý luận của Đảng”, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nghiên cứu các vấn đề lý luận khó, phức tạp phát sinh từ thực tiễn hoặc tồn tại trong thời gian dài; những vấn đề chưa rõ về cơ sở lý luận, còn có nhiều ý kiến khác nhau, mạnh dạn cho thí điểm, tổng kết kịp thời để có kết luận nhằm thống nhất về mặt nhận thức là đúng đắn, cần thiết và là những điểm mới của Đại hội XIII.

Báo cáo Chính trị Đại hội XIII, Đảng ta nhấn mạnh “Nhân tố có ý nghĩa quyết định thành công của sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc là tiếp tục tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng”. Trong năm bài học kinh nghiệm, bài học đầu tiên về xây dựng Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị và cán bộ: Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng phải được triển khai quyết liệt, toàn diện, đồng bộ, thường xuyên cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; kiên định, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; thường xuyên củng cố, tăng cường đoàn kết trong Đảng và hệ thống chính trị; thực hiện nghiêm các nguyên tắc xây dựng Đảng, thường xuyên đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng; xây dựng Nhà nước và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; hoàn thiện cơ chế kiểm soát chặt chẽ quyền lực; kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ; đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Công tác cán bộ phải thực sự là "then chốt của then chốt", tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cán bộ cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; cán bộ, đảng viên phải thực hiện trách nhiệm nêu gương theo phương châm chức vụ càng cao càng phải gương mẫu.

Có thể thấy, so với các kỳ đại hội trước, điểm mới của Đại hội lần này là bài học kinh nghiệm về vai trò lãnh đạo và công tác xây dựng Đảng được đặt lên vị trí hàng đầu. Điều này xuất phát từ thực tế 35 năm đổi mới cho thấy sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của sự nghiệp cách mạng nói chung, công cuộc đổi mới nói riêng và những bài học kinh nghiệm còn lại đều bị chi phối, tác động của bài học kinh nghiệm này. Việc Đảng coi trọng và đặt công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng ở vị trí "then chốt" và xứng tầm như tại Đại hội XIII vừa là sự kế thừa của các nhiệm kỳ trước đó nhưng đồng thời cũng có những bổ sung, phát triển để đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

Những bước phát triển quan trọng trong nhận thức của Đảng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xác định sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng - nhân tố quyết định sự thành công của công cuộc đổi mới, nhất là trong các văn kiện Đại hội XIII cho thấy tầm vóc, quy mô, tính chất, chiều sâu và ý nghĩa của công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng ngày càng được nâng lên. Đồng thời, cũng minh chứng cho năng lực, bản lĩnh, trách nhiệm của Đảng ta đối với giai cấp, nhân dân và toàn thể dân tộc Việt Nam trên con đường đổi mới để xây dựng đất nước mạnh giàu. Đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng - nhân tố quyết định sự thành công của công cuộc đổi mới là một trong số tư tưởng chủ đạo trong Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành TW khóa XII trình Đại hội XIII.           

Lê Quang Thới