Thuốc lá, mối nguy thầm lặng ở quán internet

Thời điểm mùa hè, các máy ở các quán nét hoạt động liên tục, để đáp ứng nhu cầu của những người sử dụng – đa phần là các em đang trong lứa tuổi học sinh. Tuy nhiên, không chỉ có sự ồn ào đến xô bồ bởi đủ loại âm thanh, mà không gian chật chội này như phủ một màn sương bởi những quầng khói trắng thuốc lá của các game thủ đua nhau phì phèo, bập, nhả...

Chủ quán và nhân viên quán nét, không ai có biểu hiện thái độ khó chịu, hoặc nhắc nhở về hành động này của các em. Có lẽ những cảnh tượng này vốn đã quá quen thuộc đối với những người làm tại đây.

 Trong số đó, nhiều em chỉ hút thuốc vì đua đòi, muốn được như người lớn, chứ không hề biết được những nguy hiểm mà nó mang lại.

Em Đặng Ngọc Sơn (15 tuổi) vừa chăm chú vào màn hình trên máy tính vừa thản nhiên trả lời: Em thấy ở đây anh nào cũng hút thuốc lá, nên em cũng muốn thử. Em bắt đầu tập hút từ năm ngoái, lúc đầu không biết hút, toàn bị khói sộc lên mũi, ho đến chảy nước mắt. Nhưng mà cứ hút vài lần rồi cũng quen...

Anh Ngô Văn Bảo - chủ quán nét tại đường Hùng Vương cho biết: Lúc đầu, anh cũng có can ngăn, khuyên bảo các em không nên hút thuốc lá. Tuy nhiên, không phải lúc nào anh cũng có mặt tại quán để khuyên nhủ. Hơn nữa, mặc dù còn nhỏ tuổi, nhưng các em ấy là khách hàng. Kinh doanh, làm thế sẽ mất hết khách.

Cũng có một số em bị ảnh hưởng bởi những người thân trong gia đình hút thuốc, nên có tâm lý muốn “thử cho biết”.

 “Em cũng biết thuốc lá rất có hại, và là nguyên nhân gây ra nhiều căn bệnh về phổi và đường hô hấp. Tuy nhiên ở nhà, cả bố và anh trai của em đều hút thuốc, nhưng lại không cho phép em thử. Em cũng khá tò mò, vậy nên em chỉ muốn xem mùi vị thế nào, chứ em không hề có ý định sẽ hút lâu dài” - em Khoa ở đường Lê Viết Lượng, thành phố Kon Tum thật thà chia sẻ. 

Tại những quán nét ở các thành phố lớn thường được chia làm 2 phòng, phòng cho những người hút thuốc lá và phòng dành cho những người không hút thuốc lá. Tuy nhiên, tại địa bàn thành phố Kon Tum, hầu như không có quán nét xây dựng theo mô hình này. Các quán đều sử dụng chung một không gian, cho cả những người hút thuốc và không hút thuốc. Chính vì vậy, nguy cơ hút thuốc lá thụ động đối với những người không sử dụng thuốc lá là rất cao. Đặc biệt, khi những khách hàng tại quán nét, đa số đều nằm trong lứa tuổi thiếu nhi. Vậy nên, điều này đặc biệt gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe các em.

Anh Nguyễn Cát Tường, chủ một quán nét trên đường Nguyễn Trãi, thành phố Kon Tum cũng cho biết: Anh mở quán nét này đã được 5 năm. Lúc đầu anh không bán thuốc tại quán, bởi cũng ý thức được đa số khách hàng của mình là thiếu niên. Tuy nhiên, quán không bán, thì các em có nhu cầu, lại tìm đến quán tạp hóa mua, nên cũng không thể hạn chế được. Hiện nay, quán cũng nhập thêm thuốc lá về bán để kiếm thêm thu nhập.

Tại quán tạp hóa bên cạnh tiệm nét của anh Tường, khi được hỏi về việc bán thuốc lá cho các em lứa thiếu niên, chị chủ quán (xin được giấu tên) thẳng thắn chia sẻ: Bây giờ cứ cách vài chục mét lại có một quán tạp hóa. Chúng không mua thuốc lá ở nơi này thì sẽ mua ở nơi khác thôi, làm sao mà cấm chúng được. Nếu muốn ngăn cản thì phải xuất phát từ chính bọn nhỏ và bố mẹ của chúng. Chứ riêng một vài quán tạp hóa nhỏ lẻ thì làm sao cấm được…

Ở nước ta, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực từ hơn 5 năm nay. Đi cùng với Luật là nghị định, chương trình phòng chống tác hại của thuốc lá... Tuy nhiên, trên thực tế một số quy định của Luật vẫn chưa thực sự được triển khai một cách quyết liệt và mạnh mẽ. Cụ thể, những quy định về kinh doanh, mua, bán, cấm bán thuốc lá cho trẻ em, quy định về nơi cấm hút thuốc hoàn toàn hay việc phạt tiền những người vi phạm... vẫn mãi là ai phạt, phạt ai?

Hút thuốc lá đang dần trẻ hóa độ tuổi, trong đó có không ít em bắt đầu từ chính những quán nét này. Vấn đề này rất cần sự quan tâm của toàn xã hội. Trước hết, hãy bắt đầu chính từ sự quan tâm, nhắc nhở của những người thân trong gia đình và  từ những tấm biển cấm hút thuốc ở ngay trong những quán nét này.

Tất Thành