19/02/2018 17:58
Con đường bê tông rộng 3,5m đi giữa hương hoa cà phê mới hoàn thiện nối thẳng từ trụ sở UBND xã Đăk Ngọc, huyện Đăk Hà đến làng Đăk KĐem cho người ta cảm giác thư thái.
|
Trong tiết trời se lạnh ngày cuối năm, chị Hoàng Thị Viết, dân tộc Nùng nhanh tay gia giảm mắm muối, trộn thêm gia vị cho những món ăn truyền thống. Suốt 23 năm qua kể từ ngày theo chồng từ Cao Bằng vào Đăk KĐem lập nghiệp, Tết năm nào chị Viết cũng chuẩn bị chu đáo những món ăn đặc trưng của dân tộc Nùng. Chị bảo vừa là để đỡ nhớ quê, vừa giới thiệu với bà con chòm xóm.
Chị Viết cho biết: Những món truyền thống của dân tộc mình không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán là bánh gio, bánh khảo, thịt heo hun khói, lạp xưởng. Quy trình chế biến thịt heo hun khói đầu tiên mình làm sạch thịt, xát muối vào, ngâm trong chậu cỡ ba tiếng sau vớt lên rổ rồi treo lên. Treo cỡ một hai tiếng miếng thịt rút hết nước mình đun lửa cho khói ngấm dần vào miếng thịt bên trên. Món này chính xác gọi là thịt heo hun khói trên gác bếp.
Bên ấm trà nóng, thoảng trong gió mùi thơm mát dễ chịu của hương hoa cà phê, thưởng thức phong bánh khảo đặc sản ngày tết của bà con Tày, Nùng đậm vị nếp thơm, ông Nông Văn Ngay, thôn trưởng cho biết, làng Đăk KĐem có 94 hộ dân với trên 500 nhân khẩu. Đông nhất là bà con Xơ Đăng 65 hộ. Tiếp đến là người Kinh 23 hộ còn lại là bà con dân tộc Ba Na, Tày, Nùng, Thái, Mường. Một điều rất thú vị ở Đăk KĐem là tất cả các gia đình đều coi nhau như anh em họ hàng, không phân biệt kẻ Nam, người Bắc và tình cảm ấy ngày càng gắn kết, bền chặt.
Ông Nông Văn Ngay nói thế này: Chung sống ở một thôn có nhiều đồng bào dân tộc có nhiều cái hay. Hay ở chỗ có những phong tục hội tụ với nhau. Được giao lưu với nhau học hỏi với nhau nhiều. Cuộc sống có giao tiếp với nhau thì có bổ sung cho nhau rất là tốt. Trong quá trình sinh sống mình vừa giữ bản sắc riêng của mình và cái gì chung mình tham gia rất sôi nổi. Mình cũng tự hào hơn 20 năm sống chung với nhau đoàn kết. Về quê, gặp anh em bạn bè kể về làng Đăk Kđem đặc biệt của mình ai cũng khâm phục.
Tết năm nay anh A Điệp, dân tộc Xơ Đăng và chị Vi Thị Hương, dân tộc Thái tổ chức kỷ niệm 18 năm ngày cưới. Ngày mới quen, anh chị không chỉ nhận được sự ủng hộ của hai bên gia đình mà còn của tất cả người dân Đăk KĐem.
18 năm qua từ hai bàn tay trắng, giờ thì cặp vợ chồng này đã có nhiều thứ, từ rẫy cà phê đi mỏi chân đến phương tiện cơ giới phục vụ việc chăm sóc cho từng loại cây trồng.
Mặc dù ít người nói ra và vợ chồng anh A Điệp cũng khiêm tốn không nhận nhưng ai cũng ngầm hiểu cặp vợ chồng này là biểu tượng đẹp của Đăk KĐem. Tình yêu đã giúp chị Vi Thị Hương từ một cô gái dân tộc Thái tận quê hương Thanh Hóa trở thành nàng dâu đảm đang của dân tộc Xơ Đăng ở Tây Nguyên.
“Đầu tiên làm dâu cũng bỡ ngỡ lắm, nhiều thứ mình không có quen. Từ đó đến nay cũng được mười mấy năm, cũng học hỏi nhau được nhiều điều. Chắc cũng được khoảng 80% rồi. Làm dâu ở đây tết đến xuân về cứ mỗi thứ một ít. Chuẩn bị bánh chưng, bánh dầy... Tết Tây Nguyên có bánh tét với làm cơm lam. Tết phía chồng không có quà cáp cho ông bà đâu nhưng mình áp dụng bên nhà ngoại mình sang. Tết đến xuân về là phải có quà cáp cho ông bà hai bên, bên nội, bên ngoại mỗi thứ một tí thể hiện lòng hiếu thảo của con cháu” - chị Vi Thị Hương tâm sự.
Còn với anh A Điệp, bí quyết để thành công trong phát triển kinh tế gia đình, mỗi năm có thu nhập cả trăm triệu đồng theo anh là biết lắng nghe, học hỏi kinh nghiệm lao động sản xuất từ các dân tộc anh em chung sống trong làng: Nếu không có anh em ngoài Bắc sum họp với nhau thì làm ăn rất khó khăn. Mình học hỏi con em người Kinh thì bây giờ mới khá giả một tí. Còn hồi xưa chưa gặp anh em ngoài Bắc khó làm ăn lắm. Ví dụ cây trồng, con vật mình nuôi anh em học hỏi, trao đổi với nhau kinh nghiệm. Cũng nhờ quan hệ với nhau mới biết làm ăn.
|
Ở Đăk KĐem vui nhất là những ngày tết cổ truyền dân tộc. Chỉ cần một vòng quanh làng, ghé thăm chúc tết các gia đình là đã có một chuyến đi từ Nam ra Bắc. Không gì thú vị hơn là vừa được thưởng thức đặc sản rượu ghè, thịt nướng, cơm lam của người Xơ Đăng, Ba Na đậm hương vị núi rừng Tây Nguyên lại vừa được thưởng thức bánh khảo, bánh gio, xôi hấp cách thủy, thịt heo hun khói, lạp xưởng, chả cuốn lá bưởi, măng chua nấu thịt gà… mang phong vị của người Tày, Nùng, Thái, Mường miền Bắc. Mỗi món ăn, thức uống trong thời khắc thiêng liêng của trời đất giao hòa cho người ta cảm giác lâng lâng.
Ngay trong ngày đầu tiên của năm mới, người dân Đăk KĐem đón vị khách rất thân quen đến chúc tết bà con dân làng, đó là ông Trần Đình Trọng - Chủ tịch UBND xã Đăk Ngọc. Câu chuyện của năm cũ, năm mới vì thế như không có điểm dừng.
Nội dung được nhiều người nhắc tới và bàn thảo là việc nâng cao năng suất, chất lượng của trên 600ha cây lâu năm mà chủ yếu là cà phê, cao su. Rồi phương án, kế hoạch giúp những hộ nghèo còn lại của làng nhanh chóng thoát nghèo bền vững.
Tiếp sau đề xuất khôi phục lại nhà rông truyền thống của già làng người Xơ Đăng A Jin, ông Trần Đình Trọng cho biết: Trong năm mới này chính quyền xã tiếp tục vận động và triển khai các chương trình, chính sách mới để bà con tăng cường đoàn kết và đặc biệt là giúp đỡ lẫn nhau trong phát triển kinh tế. Về sản xuất với tiềm năng của địa phương tăng cường liên kết hộ để cho các hộ người đồng bào dân tộc có trao đổi kinh nghiệm, giúp đỡ lẫn nhau trong sản xuất để nâng cao đời sống cũng như nâng cao tinh thần đoàn kết của người dân.
Xuân mới đã về với người dân làng “đại đoàn kết” Đăk KĐem. Trong chuếnh choáng, rạo rực hương xuân, chưa chia tay với bà con dân tộc Xơ Đăng, Tày, Nùng, Thái, Mường, Ba Na ở đây đã muốn có ngày trở lại.
Bài, ảnh: Khoa Điềm
