27/05/2023 13:18
Thời gian qua, việc triển khai thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh được các cấp, các ngành, địa phương trong tỉnh quan tâm, ngành BHXH chú trọng thực hiện với nhiều giải pháp lan tỏa chính sách BHXH, BHYT đến với các tầng lớp nhân dân. Người dân đã dần nhận thức được đây là chính sách ưu việt của Nhà nước, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, vì lợi ích của người dân. Nhờ đó, công tác phát triển người tham gia BHXH, nhất là BHXH tự nguyện, BHYT đã có những chuyến biến tích cực.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc phát triển và duy trì người tham gia luôn gặp nhiều khó khăn, thách thức.
Theo đó, đối với BHXH, so với lực lượng lao động của tỉnh, số người tham gia loại hình này, nhất là BHXH tự nguyện vẫn còn thấp, số người chọn đóng ở mức chuẩn nghèo nông thôn (1.500.000 đồng/tháng) khá lớn, chiếm 60% so với tổng số người đang tham gia trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, những địa phương khó khăn, hầu hết người dân tham gia BHXH tự nguyện ở mức tối thiểu như huyện Kon Plông (chiếm 84,97%), Ia H’Drai (chiếm 78,87%), Kon Rẫy (chiếm 73,88%), Đăk Glei (chiếm 72,18%)...
|
Điều đáng nói, từ đầu năm nay, số người tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh giảm đáng kể. Tính đến hết tháng 4/2023, tổng số người tham gia BHXH của toàn tỉnh là 58.145 người, giảm 505 người so với cuối năm 2022. Trong đó, số người tham gia BHXH tự nguyện toàn tỉnh hiện có là 16.059 người, chiếm tỷ lệ 5,36% lực lượng lao động, giảm 381 người so với cuối năm 2022.
Công tác phát triển người tham gia BHYT cũng là một bài toán khó với ngành BHXH trong những năm gần đây. Việc duy trì người tham gia BHYT ở một số nhóm chưa mang tính bền vững như học sinh, sinh viên, hộ gia đình và thấp so với tiềm năng hiện có.
Toàn tỉnh hiện có 505.126 người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT trên tổng số dân là 91,98%, giảm 0,91%,tương đương số lượng giảm là 4.999 người so với cuối năm 2022.
Đây là những con số không mấy vui với những người làm công tác BHXH, BHYT cũng như với tất cả các cấp, ngành, địa phương.
Nguyên nhân khách quan là đời sống kinh tế của người dân nhiều vùng còn khó khăn, thu nhập không ổn định khiến cho việc tuyên truyền, vận động tham gia BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình gặp nhiều trở ngại. Thực tế, tại các hội nghị, đợt tuyên truyền về chính BHXH, BHYT, rất đông người tham gia đều cho rằng “cái khó bó cái khôn”, khi cuộc sống còn thiếu thốn thì ngay cả việc tham gia BHYT đã khó chứ chưa nói đến BHXH tự nguyện. Trong khi, tuổi nghỉ hưu lại được điều chỉnh tăng, thời gian đóng khá dài, nhiều chế độ BHXH tự nguyện không được hưởng như BHXH bắt buộc, tỷ lệ hỗ hỗ trợ của Nhà nước còn thấp. Vì vậy, chính sách BHXH tự nguyện chưa thực sự hấp dẫn và tạo được sức hút với người lao động.
Bên cạnh đó, thời gian qua, một số quy định, chính sách của Nhà nước có sự thay đổi như quy định mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn tăng từ 700.000 đồng lên 1.500.000 đồng/ tháng kể từ ngày 1/1/2022; Quyết định số 861/QĐ-TTg (ngày 04/6/2021) của Thủ tướng Chính phủ dẫn đến nhiều xã không còn nằm trong khu vực khó khăn, đặc biệt khó khăn, rồi nhiều xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nên nhiều người dân không còn được cấp miễn phí thẻ BHYT. Điều đó, làm giảm tỷ lệ tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh.
Sắp tới, theo Nghị định 24/2023/NĐ-CP của Chính phủ, mức lương cơ sở được điều chỉnh lên 1.800.000 đồng/tháng từ ngày 01/7/2023. Do đó, mức đóng BHYT dành cho đối tượng hộ gia đình, học sinh, sinh viên cũng được điều chỉnh phù hợp với quy định mới.
Cụ thể, mức đóng của người thứ nhất là 972.000 đồng/năm, tăng 167.400 đồng/năm; người thứ hai là 680.400 đồng/năm, tăng gần 127.000 đồng/năm; người thứ ba là 583.200 đồng/năm, tăng hơn 100.000 đồng/năm; học sinh, sinh viên (phần học sinh tự đóng) là 583.200 đồng/năm, tăng 100.440 đồng. Chính vì vậy, công tác phát triển người tham BHYT sẽ đứng trước nhiều áp lực hơn.
Bên cạnh những yếu tố khách quan thì về mặt chủ quan, một bộ phận người dân nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của chính sách BHXH, BHYT chưa thật sự đầy đủ, nhất là những người sống ở vùng kinh tế - xã hội khó khăn có tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà nước.
|
Các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh chủ yếu ở quy mô vừa và nhỏ, hiệu quả sản xuất kinh doanh thấp nên chưa tạo ra nhiều việc làm, chưa quan tâm tới việc tham gia BHXH, BHYT cho người lao động, thiếu nghiêm túc trong việc chấp hành quy định của pháp luật về BHXH, BHYT.
Năm 2023, tỉnh ta đặt ra mục tiêu, tỷ lệ người tham gia BHXH đạt 19,75% lực lượng lao động trong độ tuổi, tham gia BHYT đạt tỷ lệ bao phủ 93,35% dân số. Trước những khó khăn, thách thức lớn trên, BHXH tỉnh phối hợp với các ngành, địa phương đang dồn sức, dồn lực thực hiện nhiều nhóm giải pháp nhằm đảm bảo thực hiện tốt kế hoạch được giao.
Trong đó, tập trung đẩy mạnh các hoạt động truyền thông về chính sách BHXH, BHYT đến người dân, người lao động và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đổi mới, đa dạng các hình thức tuyên truyền để người dân có thể tiếp cận tốt nhất mọi thông tin về chính sách BHXH, BHYT, làm tốt công tác duy trì người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Tăng cường vận động những người thuộc hộ nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình tham gia BHXH tự nguyện và BHYT. Đồng thời, tổ chức rà soát, phân loại, lập danh sách nhóm tiềm năng theo từng vùng, khu vực, từng loại hình để vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT; tăng cường vận động học sinh, sinh viên tham gia BHYT đầy đủ theo quy định
Bên cạnh đó, BHXH tỉnh cũng sẽ tăng cường tiếp nhận thông tin phản ánh để giải quyết kịp thời các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện nhằm tạo thuận lợi cho người tham gia, đảm bảo đầy đủ quyền và lợi ích của người dân.
Để người dân hiểu, tin và tình nguyện tham gia chính sách bảo hiểm của Đảng, Nhà nước, cùng với nỗ lực của ngành BHXH cần cả sự phối hợp của chính quyền cơ sở, mặt trận đoàn thể. Mưa dầm thấm đất, chỉ có kiên trì tuyên truyền phổ biến mới giúp người dân, người lao động dần thay đổi nhận thức và hiểu rằng, các chính sách BHXH, BHYT của Nhà nước là ưu việt, vì mục đích an sinh xã hội, mang lại nhiều lợi ích về trước mắt và lâu dài cho người tham gia.
Thiên Hương
