Cẩn trọng khi vay tiền qua app

Tôi không khỏi bất ngờ khi người đầu dây một số máy điện thoại lạ mở đầu câu chuyện bằng cách hỏi thăm có quen biết N. Đúng là có biết N đang công tác ở một đơn vị nọ, nhưng vì có chút cảnh giác nên tôi trả lời không quen. Ngay lập tức, người ở đầu dây nói không quen sao N lưu rõ tên và đơn vị công tác của tôi trong điện thoại, tôi đành chuyển sang trả lời là có biết nhưng từ nhiều năm rồi không liên lạc nữa (và sự thực cũng đúng là như vậy). Sau câu trả lời của tôi, phía đầu dây bên kia nêu trường hợp N có vay tiền của công ty, đã lâu không trả, đề nghị tôi nhắc nhở N dùm.

Tôi và N chỉ biết nhau, lưu số điện thoại của nhau. Tuy nhiên, 5-6  năm nay vì công việc không liên quan nên cũng không liên lạc. Bởi vậy, tôi thật sự bất ngờ khi nhận được cuộc gọi từ người lạ và ngay sau cuộc gọi là một tin nhắn từ số máy lạ khác “nhờ” nhắc nhở N trả tiền: “Truy tìm đối tượng vay tiền lừa đảo….., sđt….., CMND….. có hành vi chiếm đoạt tài sản của Cty Vay Tốt số tiền 6tr360. Do đối tượng trên cung cấp sđt a/c cho nên nếu a/c là người thân, bạn bè hoặc đồng nghiệp có quen biết, phiền a/c nhắc đối tượng trên đi trả nợ cho công ty chúng tôi. Sau ngày... nếu đối tượng trên vẫn chưa thanh toán đủ khoản vay trên, chúng tôi sẽ chuyển hồ sơ cho cơ quan chức năng địa phương hoặc công ty thu hồi nợ xấu giải quyết. Xin chân thành cảm ơn!”.

Tin nhắn nhờ nhắc nhở người vay trả tiền. Ảnh: NP

Sau lần gọi và nhắn tin đó, mặc dù nói rõ chỉ quen biết từ nhiều năm trước nhưng cứ vài hôm, tôi lại nhận được cuộc gọi từ các số máy lạ đề nghị nhắc N trả tiền. Bị làm phiền, tôi chặn số điện thoại này thì lại có số điện thoại khác gọi. Tò mò về tên công ty có nhắc đến trong tin nhắn, tôi gõ từ khóa “Công ty Vay tốt” trên internet thì cụm từ này không xuất hiện nhưng những nội dung liên quan đến ứng dụng (app) vay trực tuyến (online) đã hiện lên 142.000.000 kết quả trong 0,51 giây.

Nói như thế để thấy, nắm bắt nhu cầu vay tiền của người dân, các dịch vụ vay online nở rộ với thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh, không cần gặp mặt đã khiến cho không ít người như N đang cần nguồn tiền để giải quyết các công việc sẵn sàng thực hiện theo các yêu cầu, thủ tục rất nhanh, gọn của bên cho vay.

Nhưng đó là công đoạn khi mới bắt đầu thực hiện các thủ tục theo bên cho vay yêu cầu; còn khi đã hoàn tất thì… hỡi ôi là hàng loạt các bức xúc kèm theo: số tiền nhận được ít hơn số tiền xác nhận vay, lãi suất cao, bị đe dọa, quấy rối khi chậm trả tiền…

Quay trở lại chuyện của N, tìm hiểu thêm từ người quen của N mới biết chẳng riêng gì tôi mà tất cả những người làm việc cùng đơn vị, những người quen mà N có lưu số điện thoại thời gian qua liên tục nhận được những cuộc gọi và tin nhắn tương tự. Thậm chí, chị T – công tác cùng đơn vị với N kể: Mặc dù chuyện vay mượn của N chúng tôi không biết và cũng không liên quan nhưng lại liên tục bị gọi điện, nhắn tin, đe dọa trả nợ. Thậm chí, một số hình ảnh N chụp chung với chúng tôi đều bị phía đòi nợ cắt ảnh, lấy phần gương mặt dán kèm cùng thông báo đòi nợ và ghi chúng tôi là “đồng bọn” của N. Chúng tôi rất bức xúc. Đơn vị và cá nhân từng người cũng đã trao đổi với N và N hứa thu xếp giải quyết để không ảnh hưởng đến đơn vị, đến mọi người nhưng chẳng hiểu lãi mẹ đẻ lãi con ra sao mà số người bị phía đòi nợ gọi điện, nhắn tin quấy rầy đe dọa ngày càng rộng, không chỉ cùng đơn vị công tác, người thân trong gia đình mà cả những người quen biết ở các đơn vị khác.

Chuyện một người vay, cả vài chục người quen khác bị quấy rầy không mới. Qua tìm hiểu được biết, vay tiền trực tuyến bằng hình thức tín chấp qua app, người vay cung cấp hình ảnh, chụp hình lại chứng minh nhân dân/căn cước công dân, tài khoản ngân hàng và phải cho phép bên cho vay được truy cập danh bạ điện thoại cá nhân, danh sách bạn bè trên mạng xã hội thông qua ứng dụng vay. Khi người vay không trả tiền đúng hạn hoặc mất liên lạc, bên cho vay sẽ sử dụng dữ liệu danh bạ, thông tin trên mạng xã hội của người cho vay để nhắn tin, gọi điện đòi nợ những người mà người vay có lưu số điện thoại, có kết bạn qua mạng xã hội (cho dù không liên quan đến khoản vay). Chính vì N có lưu số điện thoại của tôi trong danh bạ, dẫu đã lâu không liên lạc, không biết thông tin về nhau, bên cho vay vẫn gọi điện để nhắc nhở.

Chuyện vay qua app này đã được ngành chức năng, truyền thông liên tục cảnh báo nhưng trên thực tế vẫn cứ có nhiều người “mắc bẫy”. Như trường hợp N, với công việc của mình, chắc chắn đã biết về những hệ lụy đi kèm khi vay qua app. Tuy nhiên, khi gặp khó khăn về kinh tế, nhiều người “túng quá” đành “hóa liều”. N cũng như những người vay qua app đều nghĩ rằng sau khi vay giải quyết công việc xong sẽ tìm nguồn trả lại bên cho vay tức thì sẽ ổn thỏa. Tuy nhiên, mọi chuyện không dễ dàng như lầm tưởng ban đầu, lãi mẹ đẻ lãi con, từ vay 2 - 3 triệu dần dà số tiền phải trả lên đến cả vài chục triệu, lại còn bị khủng bố tinh thần, liên lụy đến những người xung quanh.

Để tránh những chuyện kém vui khi vay qua app như N, trước hết ngay từ mỗi người có nhu cầu vay online nên cẩn trọng, tìm hiểu kỹ và phân biệt được ứng dụng vay vốn chính thống do các ngân hàng uy tín thực hiện với những ứng dụng tín dụng đen trá hình. Cùng với đó, rất mong các ngành chức năng có biện pháp ngăn chặn tình trạng cho vay nặng lãi qua app, rồi đe dọa, xúc phạm không chỉ người vay mà còn quấy rối cả những người quen biết người vay như câu chuyện của chính tôi.      

Nguyên Phúc