​Một ngày không túi ni lông

Có lẽ Trung tâm Hỗ trợ Ứng phó biến đổi khí hậu và Báo Khoa học và Đời sống chọn phố cổ Hội An để tổ chức, vì ở Hội An có Cù lao Chàm là nơi duy nhất ở Việt Nam không dùng túi nilon.

Cù lao Chàm thuộc xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, gồm 8 đảo nhỏ: Hòn Lao, Hòn Dài, Hòn Mồ, Hòn Khô mẹ, Hòn Khô con, Hòn Lá, Hòn Tai, Hòn Ông. Cù lao Chàm từng được xem là điểm tiền tiêu, che chắn vùng Cửa Đại - Hội An và là điểm dừng trú của các loại tàu thuyền trên hành trình doanh thương khắp vùng Đông Nam Á.

Với 1.549ha rừng tự nhiên và 6.716ha mặt nước, Cù lao Chàm mang trong mình một sự đa dạng sinh học vô cùng phong phú là nơi sinh sống của hàng trăm loài cá, sinh vật nhuyễn thể, các rạn san hô, các thảm rong, cỏ biển và các loài hải sản có giá trị cao sinh sống.

Không chỉ có thế, nơi đây còn có nhiều loài động vật, thực vật quý hiếm. Với hệ động thực vật phong phú và những di tích lịch sử hàng trăm năm trước, ngày 29/5/2009, Cù lao Chàm được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới trong phiên họp thứ 21 của Ủy ban Điều phối quốc tế chương trình con người và sinh quyển diễn ra tại đảo Jeju (Hàn Quốc). 

Cù lao Chàm không chỉ có biển xanh, cát trắng, nắng vàng, rạn san hô đa màu sắc quyến rũ giữa lòng đại dương, mà mỗi người dân Cù lao Chàm bất kể già trẻ lớn bé đều là đại sứ du lịch với nụ cười đôn hậu. Bằng lối suy nghĩ giản dị, trách nhiệm đến cùng với môi trường sống, người dân Cù lao Chàm đã xắn tay cùng tiêu diệt túi nilon để bảo vệ Khu dự trữ sinh quyển thế giới.

Hàng ngày có một biệt đội làm hàng rào nổi trên mặt nước vớt và chặn nilon từ đại dương tràn vào đảo. Ảnh: D.L

Và tôi cũng đã có dịp đến “đảo ngọc” xinh đẹp này và thực hiện một ngày không có túi nilon. Ở Cù lao Chàm bất cứ ai tích trữ, sử dụng túi nilon sẽ bị xử phạt. Tất cả, từ chính quyền, quân đội, công an... đến người dân đều vào cuộc. Họ có mặt ở các bến tàu, xin phép kiểm tra hành lý của toàn bộ du khách và người đến giao dịch, công tác. Ai có túi nilon sẽ bị thu lại, được đền cho túi giấy tự dán hay các túi có công dụng tương đương và tự hủy, với giá thành cao hơn. Ai cố tình vi phạm sẽ bị xử phạt nghiêm. Hàng ngày có một biệt đội làm hàng rào nổi trên mặt nước vớt và chặn nilon từ đại dương tràn vào đảo. Dường như ở Cù lao Chàm những năm gần đây không còn thấy bóng dáng của rác thải hay túi nilon.

Việc bảo tồn, giữ gìn vệ sinh và cảnh quan môi trường tại Cù lao Chàm chính là một thông điệp hữu ích nhất cho mọi xử sự về túi nilon, tránh bê tông hóa, tránh hủy hoại hệ sinh thái rừng và biển, là bến đỗ lý tưởng cho các thương thuyền và ngư dân vạn thuở. Ngoài ra, nó còn là bức bình phong trấn giữ cho sự bồi lắng của chi chít các cửa sông vùng phố Hội; là bình phong tạo nên sự lắng sóng cho thành phố du lịch Hội An yên bình…

Từ sự khởi đầu ở phố cổ Hội An, “Ngày không túi nilon - The Nature Day” đang được tổ chức thường niên vào ngày 9/9 hằng năm trên cả nước. Những hoạt động này nhằm hạn chế sử dụng túi nilon và nâng cao nhận thức của xã hội về tác hại của túi nilon đối với sức khỏe và môi trường sống; cổ vũ cho một lối sống không lệ thuộc vào túi nilon, vận động các cơ quan, gia đình, cá nhân không sử dụng túi nilon để tiến đến tương lai nói không với túi nilon.

Dương Lê