Xuất khẩu hàng hoá: Những bước tiến dài

Theo đánh giá của Sở Công thương, từ năm 2013 đến nay, tình hình xuất nhập khẩu diễn ra trong bối cảnh thị trường thế giới có nhiều biến động, giá cả vật tư nguyên liệu tăng cao, giá một số mặt hàng nông sản tăng giảm thất thường, thị trường xuất khẩu bị thu hẹp... Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, sự nỗ lực của các cấp, các ngành, sự cố gắng  của các doanh nghiệp, hoạt động xuất khẩu hàng hoá của tỉnh ta vẫn có những bước tiến vượt bậc.

Nếu như năm 2013, kim ngạch xuất khẩu hàng hoá toàn tỉnh chỉ đạt 78,07 triệu USD thì đến hết năm 2017 đã đạt mức 135 triệu USD. Tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu hàng hoá của tỉnh giai đoạn 2013- 2017 đạt hơn 481,1 triệu USD; tốc độ tăng trưởng của hoạt động xuất khẩu bình quân giai đoạn này đạt 20%/năm. Trong thời kỳ này, cán cân thương mại cũng được kiểm soát tốt hơn, toàn tỉnh đã xuất siêu được 406,4 triệu USD, không còn tình trạng nhập siêu. Qua đó, đã góp phần ổn định thị trường hàng hoá trong tỉnh, không còn lệ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu.

Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu được chuyển dịch theo hướng tích cực hơn với dấu ấn rõ nét nhất của thời kỳ này là lợi thế nhóm hàng nông sản của tỉnh dần được nâng cao. Theo đó, những mặt hàng nông sản chủ lực của tỉnh như cao su, cà phê, mì chiếm tỷ trọng lên tới hơn 94% tổng cơ cấu mặt hàng xuất khẩu của tỉnh; tương đương giá trị 454,7 triệu USD; nhóm hàng công nghiệp nhẹ và tiểu thủ công nghiệp chiếm chưa đầy 6%, tương đương 26,4 triệu USD. Các nhà máy sản xuất tinh bột mì, cao su, cà phê nhân đã đi vào hoạt động ổn định và ngày càng mở rộng được thị trường xuất khẩu.

Tinh bột mì là một trong những mặt hàng xuất khẩu chính của tỉnh. Ảnh: T.H

Thị trường xuất khẩu hàng hoá cũng ngày càng được mở rộng và đa dạng hơn, hạn chế tình trạng phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống, nhất là thị trường Trung Quốc như trước đây. Cụ thể như mặt hàng mì lát khô, tinh bột mì, từ năm 2013 trở về trước, 100% hàng hoá đều xuất sang thị trường Trung Quốc, nhưng từ đầu năm 2014 đến nay đã mở rộng sang thị trường Hàn Quốc. Hay như mặt hàng cà phê nhân, nếu như trước năm 2012 chủ yếu uỷ thác sang thị trường Singapore và Tây Ban Nha thì từ năm 2012 trở lại đây đã chuyển sang thị trường Thuỵ Sĩ, Bỉ, Mêhicô. Thị trường xuất khẩu của mặt hàng cao su cũng ngày càng được mở rộng, ngoài thị trường truyền thống là Trung Quốc, từ năm 2013, mặt hàng này còn được xuất sang một số thị trường mới như Hàn Quốc, Ấn Độ, Singapore, Malaysia...

Toàn tỉnh có 10 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu chính, trong đó, ngành hàng cà phê có 2 doanh nghiệp, cao su thô và các sản phẩm từ cao su có 4 doanh nghiệp, mì lát khô và tinh bột mì có 2 doanh nghiệp, xuất khẩu các sản phẩm từ gỗ có 2 doanh nghiệp. Theo nhận định của ngành chức năng, trong thời gian tới, bên cạnh việc giữ vững thị trường truyền thống, các doanh nghiệp sẽ hướng đến việc xuất khẩu sang các thị trường mới; chẳng hạn như tinh bột mì sẽ xuất sang thị trường EU, Hoa Kỳ, Asean, Nhật Bản...; cao su thô và cao su tổng hợp hướng đến xuất khẩu sang các nước Châu Âu và Châu Mỹ; cà phê nhân, cà phê bột xuất sang thị trường Pháp, Đức, Italia...

Để có được kết quả này, theo đánh giá của Sở Công thương, trước hết, phải khẳng định sự nỗ lực vượt bậc của chính các doanh nghiệp trong việc đầu tư nâng cấp thiết bị máy móc để mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường; tích cực tìm kiếm thị trường xuất khẩu, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong xuất khẩu để nâng cao sức cạnh tranh... Bên cạnh đó, công tác xúc tiến thương mại trong giai đoạn 2013 – 2017 của tỉnh có những chuyển biến tích cực, nhiều sản phẩm đặc trưng, có thế mạnh của tỉnh được quảng bá rộng rãi thông qua việc hỗ trợ cho các doanh nghiệp tham gia các hội chợ triển lãm trong và ngoài nước, nhờ đó đã góp phần mở rộng thị trường ở các nước đang phát triển và các thị trường tiềm năng. Tỉnh đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp xuất khẩu trong việc xây dựng các website thương mại điện tử; tiếp cận chính sách tín dụng xuất khẩu; tiếp cận thông tin về thị trường cho các doanh nghiệp...

Sự tăng trưởng vượt bậc về kim ngạch, quy mô, thị trường… cho thấy hoạt động xuất khẩu hàng hóa giai đoạn 2013 – 2017 vẫn là điểm sáng trong bức tranh kinh tế tỉnh nhà. Trước mắt, dù bối cảnh thế giới và trong nước vẫn còn  những khó khăn nhất định, song với tiền đề đã đạt được trong thời gian qua, các cấp, các ngành và các doanh nghiệp có động lực để thực hiện tốt hoạt động xuất khẩu hàng hóa của tỉnh những năm tiếp theo, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội chung của tỉnh.

Thiên Hương