Nhọc nhằn nghề giữ rừng - Kì 2: Cần chính sách phù hợp giữ chân người bảo vệ rừng

Theo thống kê của Kiểm lâm tỉnh, toàn ngành hiện có 243 người (trong đó, trực tiếp làm nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng 220 người).  Lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng của các chủ rừng có 798 người (trong đó, lực lượng chuyên trách của các BQL rừng đặc dụng, phòng hộ là 428 người và lực lượng của các công ty lâm nghiệp là 370 người).

Hiện nay, nhiều người yêu nghề, yêu rừng, tận tụy họ vẫn không quản ngại vất vả, hy sinh để bảo vệ cho những cánh rừng mãi thêm xanh. Tuy nhiên, con số hơn 400 người xin nghỉ việc, chuyển công tác trong những năm qua là một thực trạng đáng báo động. Nếu không có những chính sách phù hợp bảo vệ, nâng cao thu nhập cho người quản lý bảo vệ rừng thì rất có thể tình trạng người xin  nghỉ việc sẽ tiếp tục gia tăng thời gian tới. Bởi, lực lượng chuyên trách quản lý bảo vệ rừng chủ yếu hoạt động ở vùng sâu, vùng xa, tại các chốt, trạm, thường xuyên xa gia đình, không có ngày lễ, ngày tết được nghỉ trọn vẹn. Các trạm nằm sâu trong rừng, đường sá đi lại khó khăn, còn nhiều thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị. Địa bàn quản lý rộng, phải đi tuần tra rừng, luôn có nguy cơ cao bị rủi ro tai nạn lao động, thường xuyên đối mặt với lâm tặc, các đối tượng rất manh động, chống đối, sẵn sàng tấn công lực lượng bảo vệ rừng. Trong khi đó, những chính sách đãi ngộ cho lực lượng này còn nhiều bất cập.

Phát dọn thực bì dưới tán rừng. Ảnh: H.N

Theo ông Đào Xuân Thủy- Giám đốc Ban quản lý Vườn Quốc gia Chư Mom Ray, đơn vị được giao quản lý bảo vệ 56.249ha rừng đặc dụng và từ đầu năm 2022 đến nay được giao thêm 4.044ha rừng từ các xã (theo Quyết định 1047). Theo quy định tại Nghị định 117/2010/NĐ- CP ngày 24/12/2010 của Chính phủ về tổ chức và quản lý hệ thống rừng đặc, quy định định mức bình quân 500ha/biên chế bảo vệ rừng, theo quy định này thì lực lượng bảo vệ rừng của đơn vị phải là 113 biên chế. Nhưng hiện nay đơn vị được UBND tỉnh giao 63 biên chế, trong đó, đơn vị bố trí cho 2 phòng chuyên môn và 1 đơn vị trực thuộc (Trung tâm BTĐDSH&DLST) là 20 biên chế; còn lại bố trí cho lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng được 43 biên chế. Như vậy, lực lượng bảo vệ rừng còn thiếu rất nhiều, vì vậy, lực lượng BVR thực hiện nhiệm vụ quá tải, một người phải đảm đương diện tích gấp 3 lần định mức quy định, do đó, áp lực và trách nhiệm trong công việc rất lớn.

Chia sẻ với chúng tôi, anh Lê Văn Nghĩa- Ban quản lý Vườn Quốc gia Chư Mom Ray chia sẻ: Mỗi anh em thực hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng trên lâm phần, diện tích được giao đều phải thay nhau trực 24/24 giờ. Công việc vất vả, xa gia đình và cũng không có thời gian làm thêm việc khác nhưng thu nhập thì vẫn rất thấp, không đủ trang trải cuộc sống. Do đó, chúng tôi mong Nhà nước và các cấp quan tâm có chính sách đãi ngộ thỏa đáng, nâng cao thu nhập cho lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách để ổn định cuộc sống và yên tâm, toàn tâm, toàn ý cho công việc.

Ông Trần Ngọc Thanh Vũ- Giám đốc Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Ngọc Hồi cho biết:  Đối với lực lượng chuyên trách quản lý bảo vệ rừng họ làm việc 24/24 giờ/ngày và 7 ngày/tuần trong rừng. Ngoài lương ra, chế độ chính sách đãi ngộ còn nhiều bất cập, chưa thỏa mãn với công sức bỏ ra, chỉ cơ bản đáp ứng nhu cầu của người thực hiện nhiệm vụ, không đáp ứng cho gia đình nên họ chưa thực sự an tâm công tác. Để giải quyết vấn đề này cần đòi hỏi cơ chế chính sách đảm bảo cho họ yên thực hiện nhiệm vụ. Trong đó, cần có cơ chế chính sách đặc thù cho lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách như các chế độ đãi ngộ về lương, phụ cấp và hưởng độc hại, vùng sâu, vùng xa để họ thực sự yên tâm công tác.

Những cây rừng to vẫn được đội ngũ bảo vệ rừng bảo vệ nghiêm ngặt. Ảnh: HN

Để giữ chân người giữ rừng, nhà nước và các cấp có thẩm quyền cần xem xét thấu đáo công việc bảo vệ rừng là một ngành nghề đặc thù. Từ đó, có chính sách, chế độ đãi ngộ đặc thù riêng về tiền lương và các khoản phụ cấp khác để hỗ trợ tăng thêm thu nhập.

Ông Nguyễn Văn Tiến- Phó Chi cục trưởng Chi cục kiểm lâm tỉnh cho biết: Hiện, Chi cục Kiểm lâm tham mưu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh kiến nghị với Chính phủ có chính sách đặc thù cho lực lượng Kiểm lâm nói riêng, lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách nói chung. Đặc biệt, lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng mong muốn các cấp chú trọng quan tâm đến công tác thi, xét nâng ngạch cho những trường hợp đủ điều kiện để động viên, khích lệ cho lực lượng bảo vệ rừng tại gốc; giảm độ tuổi nghỉ hưu trước 5 tuổi so với quy định hiện nay; bổ sung quy định lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng được hưởng chế độ, chính sách như thương binh, hy sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thì được công nhận liệt sĩ. Ngoài ra, sớm ban hành Nghị định về chính sách đầu tư bảo vệ và phát triển rừng, chế biến và thương mại lâm sản trong lâm nghiệp... và các chính sách phù hợp để nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống để lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng để họ yên tâm công tác và cống hiến, góp phần gìn giữ cho những cánh rừng mãi xanh.

Đời sống của lực lượng bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh đang gặp rất nhiều khó khăn, ngoài lương ít ỏi, họ không có thời gian để làm thêm việc gì khác để có thêm thu nhập. Do đó, để người lao động yên tâm bảo vệ rừng, họ mong rằng các cấp có thẩm quyền đề xuất xây dựng cơ chế, chính sách mới đặc thù, hỗ trợ lực lượng bảo vệ rừng nâng cao thu nhập, tạo động lực cho họ yên tâm bám rừng.

Hà Nam