Lúng túng trong quản lý điểm bán xăng lẻ

Nếu như ở các vùng thuận lợi, người dân khá dễ dàng khi mua xăng dầu, thì ngược lại ở những địa bàn xa xôi, việc này lại không đơn giản chút nào bởi các trạm xăng thường ở trung tâm thị trấn hoặc khu vực đông dân cư, người dân phải đi rất xa mới mua được xăng ở trạm.

Chính vì vậy, để đáp ứng được nhu cầu mua xăng tại chỗ, từ nhiều năm nay, ở các thôn, xã rất nhiều người dân, tiểu thương đã mua xăng dầu để kinh doanh với nhiều hình thức như can, chai lọ, cột bơm tay mini...Việc mua bán cứ diễn ra nhan nhản từ ngày này sang ngày khác, trong khi đây là mặt hàng kinh doanh có điều kiện.

Hình thức bán lẻ xăng dầu dạng can chai xuất hiện phổ biến ở các vùng nông thôn. Ảnh: T.H

Các điểm bán xăng như trên tồn tại với rất nhiều không, như: Không có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xăng dầu; không đảm bảo về phòng chống cháy nổ; không có đủ trang thiết bị tại cửa hàng bán lẻ xăng dầu hoặc không đạt tiêu chuẩn theo quy định; không có đủ trang thiết bị về đo lường; sử dụng phương tiện đo không đạt yêu cầu về đo lường. Ngoài ra, các điểm bán xăng này cũng không thực hiện niêm yết giá hoặc niêm yết giá không rõ ràng gây nhầm lẫn cho khách hàng; bán không đúng giá niêm yết...

Để ngăn chặn tình trạng mua, bán xăng dầu bằng can, chai, cột bơm tay không đảm bảo an toàn theo quy định; thời gian qua, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh đã tiến hành kiểm tra, nhắc nhở các cơ sở kinh doanh. Chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2017, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 167 cơ sở; vận động 89 cơ sở ký cam kết không kinh doanh xăng dầu trái quy định; tuyên truyền, nhắc nhở 78 cơ sở, xử lý tịch thu 6 trụ bơm lắc tay. Thế nhưng, khi có đoàn kiểm tra thì các tiểu thương tạm dừng buôn bán, đến khi hết kiểm tra thì lại mang ra bán.

Ông Lê Tuấn – Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh chia sẻ: Vẫn biết, theo Nghị định 84/2009 của Chính phủ thì các điểm bán nhiên liệu bằng can, chai, cột bơm mini không đủ tiêu chất lượng xăng dầu, tiêu chuẩn về an toàn phòng chống cháy nổ… sẽ không được phép kinh doanh, thế nhưng thực tế tại địa bàn tỉnh nhiều cái khó bó cái khôn. Hiện nay, các cửa hàng xăng dầu phân bố không đồng đều chỉ tập trung ở các trung tâm thị trấn, huyện, thành phố, các tuyến quốc lộ, mà chưa vươn tới những vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Vì vậy, các điểm mua bán lẻ xăng, dầu qua các trụ bơm tự động, cột bơm lắc tay, can, chai xuất hiện như một điều tất yếu để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân. Thực tế, hình thức bán xăng dầu này ẩn chứa những nguy cơ đe dọa tính mạng con người, thiệt hại kinh tế - xã hội nếu cháy nổ xảy ra; quyền lợi của người tiêu dùng bị vi phạm bởi giá xăng dầu tại các điểm bán thường bị đẩy lên cao và rất khó tin cậy về chất lượng, định lượng. Thế nhưng, nếu không cho bán hoặc tịch thu các trụ bơm này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt, đời sống của người dân nơi đây. Do đó, công tác kiểm tra của lực lượng chức năng chủ yếu mới chỉ dừng lại ở việc vận động, tuyên truyền, nhắc nhở người dân tự giác chấp hành.

Theo đánh giá của Sở Công thương, việc đầu tư cây xăng theo quy hoạch ở những vùng khó khăn sẽ khó thực hiện bởi vốn đầu tư lớn, hệ thống giao thông còn nhiều trở ngại, sức tiêu thụ xăng dầu nhỏ nên rất khó có doanh nghiệp nào dám mạo hiểm đầu tư xây dựng. Những cây xăng mi ni loại này có thể coi biện là giải pháp tạm thời đáp ứng nhu cầu của người dân. Thế nhưng, việc kinh doanh xăng dầu này tồn tại thì lại đồng nghĩa với vi phạm. Cấm không được, dẹp bỏ không xong, cơ quan chức năng dường như đang khá lúng túng trong việc quản lý.

Chưa có số liệu thống kê cụ thể nào, thế nhưng thực tế cũng không thể phủ nhận, các điểm bán nhiên liệu mi ni này phát huy tác dụng tốt, mang lại sự thuận lợi cho đa số bà con ở các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa. Có lẽ, trong điều kiện hệ thống cửa hàng xăng dầu còn bất cập, thiếu thốn như hiện nay không còn cách nào khác là các cơ quan chức năng cần xây dựng cơ chế để kiểm tra, kiểm soát những cây xăng mi ni, góp phần bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và tránh thất thu một nguồn thuế của nhà nước.

Ngọc Thắng