Hội thảo quốc gia "Giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong tiếp cận vốn tín dụng đối với khu vực kinh tế tập thể"

Đại biểu dự tại điểm cầu tỉnh ta. Ảnh: PN

Tham dự tại điểm cầu tỉnh có đồng chí Nguyễn Hữu Tháp – Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo các sở, ngành và đơn vị liên quan.

Theo báo cáo tại Hội thảo, tính đến hết năm 2023, cả nước có 30.698 Hợp tác xã (HTX), 137 Liên hiệp hợp tác xã (LHHTX) và 71.500 Tổ hợp tác (THT). Trong tổng số HTX toàn quốc có 20.500 HTX nông nghiệp (chiếm 66,7%) và gần 10.200 HTX phi nông nghiệp (chiếm 33,3%).

Đến nay, đã có 1.718 HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, công nghệ số trong sản xuất kinh doanh, trên 4.339 HTX nông nghiệp đảm nhận bao tiêu nông sản, chiếm 24,5% tổng số HTX nông nghiệp.

Về chính sách hỗ trợ kinh tế tập thể (KTTT), HTX, Hội nghị Trung ương 5, Ban Chấp hành trung ương Đảng khóa IX đã ban hành Nghị quyết chuyên đề số 13/NQ-TW ngày 18/03/2002 về KTTT; Luật HTX; các nghị định của Chính phủ và các quyết định về phê duyệt Chương trình hỗ trợ phát triển hợp tác xã giai đoạn 2015-2020; phê duyệt Chương trình hỗ trợ phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021-2025,... nhằm tạo khung pháp lý cơ bản để hỗ trợ, khuyến khích KTTT, HTX phát triển.

Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021-2030; Kế hoạch phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021-2025. Hằng năm, Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về kinh tế tập thể (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) ban hành Kế hoạch phát triển KTTT, HTX của cả nước làm định hướng cho các bộ, ngành, địa phương xác định mục tiêu và giải pháp phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong lĩnh vực, địa bàn quản lý.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ còn ban hành nhiều đề án nhằm thực hiện những mục tiêu trong ngành, lĩnh vực và địa bàn ưu tiên như thí điểm hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long; phát triển 15.000 hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã nông nghiệp hoạt động có hiệu quả; lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả tại các địa phương trên cả nước giai đoạn 2021-2025,...

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã trình Chính phủ ban hành Nghị định riêng về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn, hiện đang thực hiện theo Nghị định 55/2015/NĐ-CP và Nghị định 116/2018/NĐ-CP sửa đổi bổ sung Nghị định 55/2015/NĐ-CP, trong đó quy định nhiều cơ chế tín dụng ưu đãi đối với KTTT, HTX như: Chính sách cho vay không có tài sản bảo đảm; chính sách ưu đãi lãi suất; cơ chế xử lý nợ đặc thù. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng đã chỉ đạo triển khai nhiều chính sách cho vay ưu đãi, trong đó có đối tượng thụ hưởng là HTX…Đến cuối tháng 2/2024, dư nợ cho vay đối với HTX, LHHTX đạt 6.043 tỷ đồng với gần 1.200 HTX, LHHTX.

Tuy nhiên, chính sách hỗ trợ, ưu đãi của Nhà nước chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng, vẫn còn một số tồn tại hạn chế trong việc thực hiện các sách tín dụng hỗ trợ cho HTX. Các chính sách chủ yếu tập trung hỗ trợ, ưu đãi đối với HTX, LHHTX lĩnh vực nông nghiệp; số lượng các HTX tiếp cận các chính sách của Nhà nước đặc biệt là chính sách về hỗ trợ tín dụng và chính sách giao đất, cho thuê đất rất ít. Ngân sách Nhà nước chưa cân đối, bố trí được nguồn riêng, kinh phí hỗ trợ lồng ghép vào nhiều chương trình, nguồn lực hạn hẹp, thấp xa so với yêu cầu. Tiêu chí HTX thụ hưởng còn chưa phù hợp, thủ tục hành chính phức tạp, chưa phù hợp với thực tiễn từng địa phương, không xuất phát từ nhu cầu, năng lực của các HTX; chưa có cơ chế đặc thù cho các HTX trong việc sử dụng ngân sách, gây khó khăn trong triển khai. Năng lực và kinh nghiệm của bộ máy quản lý nhà nước và các đơn vị cung cấp dịch vụ hỗ trợ, tư vấn cho các HTX chưa đáp ứng yêu cầu. Năng lực của các tổ chức KTTT còn hạn chế, hoạt động chưa thực sự minh bạch, chủ động, chưa phát huy được nội lực thành viên và phục vụ thành viên; còn hiện tượng HTX thành lập mục đích để trục lợi chính sách của Nhà nước hoặc theo phong trào, không xuất phát từ nhu cầu của thành viên…

Tại Hội thảo, đại diện các bộ, ngành, đơn vị liên quan đã tập trung tham luận, thảo luận các nội dung về tình hình hoạt động của HTX, LHHTX, nhu cầu vốn sản xuất kinh doanh, vướng mắc trong hoạt động và tiếp cận vốn tín dụng, đề xuất, kiến nghị các giải pháp củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động của các quỹ hỗ trợ phát triển HTX và các chính sách để hỗ trợ HTX tiếp cận các nguồn vốn để thúc đẩy phát triển sản xuất…

Phúc Nguyên