05/09/2023 13:15
Nhận diện vướng mắc
Trong thời gian qua, các cấp, các ngành và địa phương đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác cấp GCNQSDĐ lần đầu cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh.
Từ đó, công tác cấp GCNQSDĐ lần đầu từng bước đi vào quy trình, phù hợp điều kiện thực tế, tạo điều kiện cho tổ chức, hộ gia đình và cá nhân sử dụng hợp lý, tiết kiệm và có hiệu quả nguồn lực đất đai cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.
Đến nay có nhiều địa phương đã cấp GCNQSDĐ lần đầu đạt từ 70% trở lên, có nơi đạt trên 90%. Như ở thành phố Kon Tum, tổng diện tích đất nông nghiệp do hộ gia đình, cá nhân quản lý, sử dụng là 26.576,2ha, đến nay đã cấp GCNQSDĐ được 24.603,77ha, đạt 93%; tổng diện tích đất phi nông nghiệp do hộ gia đình, cá nhân quản lý, sử dụng là 3.347,83ha, đến nay đã cấp được 3.163,08ha, đạt 94%.
|
Hay huyện Đăk Tô, tổng diện tích đất nông nghiệp do các hộ gia đình, cá nhân đang quản lý, sử dụng khoảng 28.392,8ha, đã được cấp GCNQSDĐ khoảng 24.590,41ha, đạt tỷ lệ 86,6%; tổng diện tích đất phi nông nghiệp trên địa bàn huyện là 573,4ha; đã cấp được khoảng 520ha, đạt tỷ lệ 90,7%.
Tuy nhiên, việc cấp GCNQSDĐ vẫn còn không ít khó khăn cần tháo gỡ- Báo cáo số 18/BC-ĐGS ngày 4/7/2023 của Đoàn giám sát HĐND tỉnh sau khi thực hiện giát sát thực tế việc cấp GCNQSDĐ lần đầu cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh cho hay.
Trong đó, đáng chú ý là việc thực hiện trình tự, thủ tục cấp GCNQSDĐ lần đầu có lúc, có nơi chưa đảm bảo quy định, chưa đúng quy trình, chậm trễ, kéo dài thời gian giải quyết.
Việc luân chuyển hồ sơ thiếu chặt chẽ, không có sự theo dõi kiểm soát; trình ký GCNQSDĐ khi chưa ghi đầy đủ các cơ quan tham gia, xảy ra tại các huyện Ia H’Drai, Đăk Glei, Đăk Tô, Sa Thầy.
Công tác kiểm tra, thẩm định hồ sơ cấp GCNQSDĐ ở một số địa phương chưa chặt chẽ, có trường hợp đã thực hiện xong nghĩa vụ tài chính in phôi trình ký mới phát hiện ra chồng diện tích đất quy hoạch.
Phiếu lấy ý kiến dân cư xác minh nguồn gốc đất đai là thành phần cơ bản, quan trọng của hồ sơ nhưng chưa được chú trọng. Có hồ sơ ghi chung chung, có hồ sơ ghi thời điểm ban đầu để xác định nguồn gốc đất chưa trùng khớp với thời điểm đưa vào sử dụng, mục đích sử dụng đất.
Tình trạng chồng lấn đất canh tác, đất ở kéo dài, chưa được xử lý, giải quyết dứt điểm cho người dân. Như tại huyện Sa Thầy, thành phố Kon Tum, nhiều diện tích người dân đã sử dụng liên tục, ổn định từ trước năm 2008 nhưng vẫn chồng lấn hoặc nằm trong quy hoạch đất lâm nghiệp.
Đặc biệt là tình trạng tồn đọng hồ sơ cấp GCNQSDĐ lần đầu, hồ sơ cấp GCNQSDĐ lần đầu trễ hẹn tại nhiều địa phương vẫn chưa được giải quyết. Có địa phương, cả thôn (làng) chưa được cấp GCNQSDĐ, ví dụ làng Đăk Nớ (xã Đăk Pét, huyện Đăk Glei), có 85 hộ dân thì cả 85 chưa được cấp GCNQSDĐ lần đầu- Báo cáo số 18/BC-ĐGS chỉ rõ.
Ngoài ra, còn có hàng loạt tồn tại, vướng mắc khác được “nhận diện”, như việc xét duyệt, cấp GCNQSDĐ đất theo dự án cho nhân dân đạt tỷ lệ rất thấp so với số lượng hồ sơ kê khai đăng ký đất đai; việc cấp GCNQSDĐ cho diện tích đất có nguồn gốc từ đất thu hồi của các nông, lâm trường chậm; năng lực chuyên môn, khả năng áp dụng các quy định pháp luật về đất đai của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức làm công tác quản lý nhà nước về đất đai, cấp GCNQSDĐ lần đầu còn hạn chế.
Giải pháp gỡ khó
Để đẩy mạnh, tiến tới hoàn thành việc cấp GCNQSDĐ lần đầu đối với diện tích đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, UBND tỉnh đã tăng cường chỉ đạo các sở, ngành liên quan và chính quyền địa phương tiếp tục rà soát các tồn tại, vướng mắc với phương châm “mắc ở đâu gỡ ở đó, vướng ở ngành nào tháo gỡ ở ngành đó” từ đó đưa ra giải pháp cụ thể để tháo gỡ.
Dù vậy, theo Đoàn giám sát HĐND tỉnh, cần khẩn trương ban hành quy chế tiếp nhận, luân chuyển hồ sơ, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản khác gắn liền với đất; cấp, cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận theo quy định.
|
Các sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố cần khẩn trương khắc phục tình trạng chậm trễ xét duyệt, cấp GCNQSDĐ. Có kế hoạch cụ thể, xác định rõ giải pháp, lộ trình khắc phục các hạn chế, khuyết điểm và các khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của đơn vị, địa phương.
Tổ chức thanh tra công tác quản lý nhà nước về đất đai, việc thực hiện trình tự, thủ tục đăng ký, cấp GCNQSDĐ lần đầu tại địa phương, đơn vị, nhất là các xã, phường, thị trấn. Qua đó làm rõ trách nhiệm của tập thể, và cá nhân liên quan đến những chậm trễ, sai sót, vi phạm trong công tác cấp GCNQSDĐ lần đầu trên địa bàn để xử lý, chấn chỉnh kịp thời.
Cân đối bố trí dự toán kinh phí từ nguồn thu tiền sử dụng đất và một phần của ngân sách địa phương (ngoài phần ngân sách tỉnh giao) để thực hiện đo đạc lập bản đồ địa chính, cắm mốc giới đất đai, lập hồ sơ địa chính, hoàn thành cơ sở dữ liệu đất đai, bản đồ khép kín phục vụ cho công tác quản lý đất đai, cấp GCNQSDĐ lần đầu cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân.
Và một giải pháp rất quan trọng là quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phải bảo đảm phù hợp, thống nhất, đồng bộ với các quy hoạch ngành, lĩnh vực, gắn kết chặt chẽ trong quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Điều chỉnh các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cho phù hợp với thực tế; huỷ bỏ các quy hoạch không thực hiện và công bố công khai để nhân dân biết.
Thành Hưng
