Các địa phương chủ động chống hạn

Ông Nguyễn Văn Huy - Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn tỉnh cho biết, gần 3 tháng liên tục trên địa bàn tỉnh không có mưa, vì vậy, lượng nước trên các sông suối đang thiếu hụt từ 40-70% so với trung bình hằng năm. Theo dự báo, khoảng cuối tháng 2 đến đầu tháng 3, nếu không mưa thì các địa phương như thành phố Kon Tum, huyện Sa Thầy và Ia H’Drai sẽ xảy ra hạn hán. Phải đến cuối tháng 3 đến đầu tháng 4 mới có mưa trái mùa, tuy nhiên lượng mưa cũng không nhiều nên khó giải quyết được hạn.

Theo ông Huy, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hạn hán là do lượng mưa năm 2019 thiếu hụt so với hàng năm, chỉ đạt khoảng 70-80%. Mùa mưa năm 2019 lại kết thúc sớm trước khoảng nửa tháng so với trung bình hàng năm. Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh hầu như không có mưa, thời gian không có mưa kéo dài, lượng nước trên các sông suối thiếu hụt.

“Tuy đến thời điểm này không xảy ra hạn khốc liệt như năm 2016, nhưng ảnh hưởng tiêu cực của hạn hán đến đời sống, sản xuất của người dân là điều khó tránh khỏi. Các cơ quan, ban, ngành của tỉnh đã chỉ đạo chống hạn từ khá sớm, chủ động tìm nguồn nước, chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Do đó, mức độ ảnh hưởng sẽ không nặng như năm 2016 nhưng nếu không tiết kiệm nguồn nước thì hạn hán sẽ gây ảnh hưởng đến cây trồng…” - ông Huy thông tin thêm. 

Đập Cà Tiên cạn trơ đáy. Ảnh: VP

 

Theo ghi nhận của phóng viên, tại xã Đoàn Kết (thành phố Kon Tum) hàng chục hécta cây trồng vàng héo, những cánh đồng thiếu nước nứt nẻ. Một số hồ đập đang cạn dần, thậm chí có hồ trong tình trạng khô cạn, trơ đáy.

Ông Phan Văn Pháp - Phó Chủ tịch UBND xã Đoàn Kết (thành phố Kon Tum) cho biết, Đoàn Kết hiện có 3 đập chứa nước nhằm phục vụ nhu cầu nước cho sản xuất và sinh hoạt của người dân; trong đó 2 đập đã cạn, chỉ còn lại khoảng 1/4 lượng nước. Kéo theo đó là hơn 120ha lúa nước và cà phê bị đe dọa. Hiện tại, do đập Cà Tiên gần cạn nước nên người dân phải khoan giếng để tưới tiêu hơn 18ha lúa và cà phê. Không chỉ hoa màu bị đe dọa bởi hạn hán, mà hàng chục hộ đang sống trong tình trạng thiếu nước  sinh hoạt, phải xin nước hàng xóm hoặc dùng nước giọt sử dụng hàng ngày.

"Trước tình hình khô hạn kéo dài, xã Đoàn Kết đã phối hợp với Ban quản lý Khai thác các công trình thủy lợi tỉnh thực hiện phương án bơm chống hạn. Hiện tại trên địa bàn xã đã đặt 2 trạm bơm chuyền lấy nước từ sông Đăk Bla vào. Chính quyền địa phương cũng tuyên truyền, vận động người dân sử dụng nước tiết kiệm. Nếu trong một tuần nữa không mưa thì 2 đập Cà Tiên và Tân Điền sẽ cạn nước. Trong khi đó, ruộng lúa phải cần 2 tháng tưới nước liên tục, nếu tình trạng này kéo dài hàng chục ha lúa và hoa màu có nguy cơ thiệt hại nặng" - ông Pháp lo lắng nói.

Anh A Viên (29 tuổi, thôn 8, xã Đoàn Kết, thành phố Kon Tum) cho biết, gia đình anh có 2,7 sào lúa. Các năm khác cánh đồng này của gia đình anh cho thu hoạch khoảng 1,5 tấn lúa. Tuy nhiên, năm nay tình hình hạn hán thế này thì không biết thế nào.

Ngoài việc cây trồng thiếu nước tưới, người dân tại xã Đoàn Kết cũng đang chật vật đi tìm nguồn nước sinh hoạt. Chúng tôi về thôn 8, xã Đoàn Kết để tìm hiểu tình trạng khan hiếm nước sinh hoạt của người dân, tại đây hiện có khoảng 10 giếng nước của người dân đã cạn nước.

Người dân thôn 8 (xã Đoàn Kết) đậy giếng lại do không có nước để sử dụng. Ảnh: VP

 

Giếng nước của gia đình bà Y Mưh (60 tuổi, thôn 8, xã Đoàn Kết) cả tuần nay đã hết nước. Để có nước sinh hoạt, hàng ngày bà Y Mưh phải ra giọt nước của làng để tắm giặt, nước sử dụng để nấu ăn thì bà xin nhờ nhà hàng xóm.

“Mấy ngày nay nước giọt cũng hết rồi, mình phải ra sông lấy nước về tắm rửa. Nước uống thì phải đi xin người dân trong làng thôi. Trước đây nhà mình cũng có giếng, nhưng nắng quá giếng khô cạn rồi. Ít ngày nữa nước nhà người ta không còn thì mình chưa biết xin nước uống ở đâu.”- bà Mưh than thở.

Tương tự, huyện Sa Thầy cũng đang đứng trước nguy cơ thiếu nước tưới cây trồng và nước phục vụ sinh hoạt của người dân. Ông Giả Tấn Đạt - Trưởng phòng NN&PTNT huyện Sa Thầy cho biết, trong vòng 1 tháng nữa, nếu trời không mưa, Sa Thầy sẽ có 80ha lúa bị thiếu nước và có gần 280 giếng nước bị khô cạn, người dân thiếu nước sinh hoạt.

Tại huyện Ia H’Drai, hiện UBND huyện đang chỉ đạo các xã tiến hành rà soát tất cả các hộ dân, thống kê cụ thể tình hình thiếu nước sinh hoạt để có phương án, biện pháp hỗ trợ. Chính quyền huyện Ia H’Drai cũng khuyến cáo người dân sử dụng nước tiết kiệm và phát huy tinh thần “tương thân tương ái”, vận động những hộ gia đình giếng còn nước hỗ trợ người dân xung quanh.

Ông Nguyễn Hữu Thạch - Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Ia H’Drai cho biết: Dự báo năm nay tình hình hạn hán, thiếu nước sinh hoạt trên địa bàn sẽ khốc liệt hơn năm trước; vì vậy, UBND huyện đang chỉ đạo ngành chức năng phối hợp với các xã trên địa bàn đang tiến hành rà soát các hộ thiếu nước sinh hoạt; vận động người dân nạo vét giếng nước, sử dụng tiết kiệm nước. Trong trường hợp các giếng nước của hộ dân bị cạn kiệt, không thể khắc phục thì huyện sẽ phải tính đến biện pháp cấp nước sinh hoạt bằng cách cấp bồn nước cho người dân tại từng khu vực dân cư, nhằm bảo đảm phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Trước tình trạng hạn hán xảy ra, bên cạnh việc chính quyền các cấp đang nỗ lực nhằm hỗ trợ người dân khắc phục tình trạng thiếu nước sinh hoạt và đưa nước tưới vào đồng ruộng thì mỗi người dân ở những nơi có hạn cũng cần sử dụng tiết kiệm, chống lãng phí nguồn nước. Đó là sự cộng đồng trách nhiệm nhằm chống hạn có hiệu quả, bảo vệ sản xuất và đời sống của người dân trước những diễn biến bất thường của thời tiết.      

Văn Phương